#Istorija

Lekcija: Vladavina ustavobranitelja (1842-1858)

Razvoj državnih i prosvetih ustanova

Srpski građanski zakonik usvojen je 1844. godine.

(Srpski građanski zakonik)

Ovaj zakonik je bio najznačanije delo ustavobraniteljskog režima, jer je u Srbiji ustanovio privatnu svojinu i utvrdio osnovna prava građana. Time su stvoreni preduslovi za dalju izgradnju države i ustanova.

Koji je bio novi društveni sloj?

Činovništvo

Stočari

Vojska

Kao novi društveni sloj pojavilo se činovništvo. Činovnici su bili veoma uticajni u državnoj upravi i imali su povlašćen položaj.

Takođe je polako počeo da se formira sloj srpske elite koji su činili omladinci školovani u inostranstvu.

Ustavobranitelji su počeli da dele i državne stipendije, kako bi se dobri učenici školovali u inostranstvu. Studije ekonomije i prava bile su najpopularnije.

Poseban značaj imalo je osnivanje Društva srpske slovesnosti 1842. godine.

(Nacrt pečata Društva)

Društvo je imalo za cilj da pomogne u širenju naučnih saznanja o prošlosti i kulturi Srbije i bilo je preteča Akademije nauka.

Njegov osnivač io je dramski pisac i pesnik Jovan Sterija Popović.

Sterija

(Jovan Sterija Popović, 1806-1856)

Društvo je kasnije preimenovano u Srpsko učeno društvo.

Treba ti mikrofon za Youtube, Stream ili Chat?

Kada poželiš da internet čuje tvoj glas potreban ti je pravi uređaj da zvučiš baš kako treba. Redragon Seyfert GM 100 je pravi mikrofon za svakoga od nas. Njegova najbolja karakteristika je to što je može da snima kvalitetan zvuk iz svih pravaca.

Saznaj više

Većina državnih ustanova je iz Kragujevca premešteno u Beograd. Beograd je postao nova prestonica Srbije 1841. godine.

U novi glavni grad prenet je i Licej - viša škola ustanovljena 1838. godine.

(Konak kneginje Ljubice u Beogradu u kome je bio smešten Licej)

Beogradski Licej 1863. godine postaje Velika škola sa tri fakulteta - filozofskim, ravnim i tehničkim.

Vojna škola, osnovana 1837. godine, 1850. prerasta u Vojnu akademiju.

Narodni muzej osnovan je 1844. pod imenom Muzeum serbski, a 1851. godine osnovano je Društvo za osnivanje Narodnog pozorišta.

(Narodni muzej danas sa spomenikom knezu Mihailu)

Spoljna politika Srbije

Ustavobranitelji su se delili na dve grupe - stariju koja je bila formirana pod osmanskim uticajem, i novu koja je bila okrenuta evropskim strujanjima. Predstavnik nove grupe bio je Ilija Grašanin.

Ustavobranitelji su pokušali da stvore osnovu za vođenje samostale spoljne politike, a najveći uticaj na to imao je spoljnopolitički program Ilije Garašanija poznat pod imenom Načertanije (nacrt) iz 1844. godine.

Načertanije je služilo sve do Prvog svetskog rata i bilo je osnovno polazište spoljne politike nove Srbije.

Pad kneza Aleksandra

Svetoandrejska skupština sazvana je krajem 1858. godine. Na Skupštini je bilo čak 370 delegata iz svih krajeva Srbije, a predsedavao je kapetan Miša Anastasijević. Toga dana smenjen je knez Aleksandar Karađorđević.