#Geografija

Lekcija: Postanak građa Zemlje

Procenjuje se da je Zemlja stara oko 4.6 milijardi godina.

Teorije i hipoteze o nastanku su brojne: Kant-Laplasova hipoteza magline, Džinsonova teorija, Vulfsonova, Akreciona hipoteza da je Sunčev sistem nastao od hladne materije, od velikih kosmičkih katastrofa i sl.

Najtačnija je Kant-Laplasova hipoteza o Zemljinom nastanku. Kant je teoriju započeo 1755, a Laplas naučno obradio 1796.

Koliko se oštećuje kora Zemlje uzimanjem uzorka bušenjem?

Bušotine predstavljaju oštećenja na kori Zemlje koja se saniraju posle uzimanja uzorka.

Bušotine do 10km dubine predstavljaju ogrebotine na kori Zemlje.

Bušotine do 100km dubine predstavljaju ogrebotine na kori Zemlje.

geografija_5_14_5_maglina

Po ovoj hipotezi, Sunce i planete nastali su u kolapsu međuzvezdanog gasa – maglini.

geografija_5_14_1_maglina_rotacija1

Maglina se sastojala iz usijanih čestica i rotirala je.

Kako je rotirala, tako se i hladila i zgušnjavala. Zbog toga su se od nje odvajali gasoviti prstenovi, koji su nastavili da se okreću oko centralne mase magline koja je postala Sunce.

geografija_5_14_2_maglina_rotacija2

geografija_5_14_3_maglina_rotacija3

Spajanjem čestica u prstenovima stvarale su se gasovite lopte, koje su potom postale planete.

geografija_5_14_4_maglina_rotacija4

Prema ovoj teoriji, Zemlja je bila u usijanom gasovitom stanju, polako se hladila i prelazila u usijano tečno stanje, a daljim hlađenjem na njenoj površini stvorio se čvrsti omotač.

SA NAMA NA PUTU

Igraj sada

Kako se dolazi do podataka o građi Zemlje? Naučnici neposrednim bušenjem uzimaju uzorke sa dubine do 10 km, što je maksimum mogućnosti bušenja.

Zemlja je velika i te bušotine su kao ogrebotine na njenoj kori.

Za shvatanje dubljih slojeva kore naučnici proučavaju brzinu rasprostiranja zemljotresnih talasa. Ova brzina nije svuda ista zato što ni građa Zemlje nije svuda ista.

geografija_5_14_6_slojevi_zemlje

Zemlja se sastoji iz nekoliko slojeva različitih odlika:

Zemljinog jezgra,
omotača jezgra,
Zemljine kore.

U samom središtu Zemlje je čvrsta masa koja se najviše sastoji od gvožđa i nikla, a okružuje je masa istog sastava ali tečnog stanja. Ta dva nazivamo Zemljino jezgro.

Poluprečnik Zemljinog jezgra jedak je polovini poluprečnika cele Zemlje. U jezgru su visoke temperature i pritisci.

geografija_5_14_7_slojevi_zemlje